Ders: Temel İlkeler
Konu: Enjeksiyon


Enjeksiyon: Vücutta damar, doku,  kanal veya boşluk içine genellikle enjektör aracılığıyla sıvı veya ilaç verme işlemidir.

Uygulamayla ilgili olarak, 8 doğru ilkesine uyulmalıdır;

• Doğru hasta, 
• Doğru ilaç,
• Doğru doz, 
• Doğru yol, 
• Doğru zaman, 
• Doğru etki 
• Doğru form, 
• Doğru kayıt

Asepsi , antisepsi ilkelerine dayanarak enjeksiyon yapılır. Enjeksiyona başlamadan önce doku alkollü pamuk ile silinir(içeriden dışarıya dairesel hareketlerle). Enjeksiyon sonrasında kuru pamuk ile enjeksiyon alanına baskı uygulanır.
Aktif kullanılan 3 çeşit enjeksiyon çeşidi vardır;

•  IM Intramüsküler (kas içine) 
•  IV Intravenöz (damar içine)
•  SC Subcutan (deri altına) 
•  ID Intradermal (deri içine) yada IC Intrakütan 

1)Intramüsküler ''IM'' enjeksiyon kas içine uygulanır. Enjekte edilecek bölge olarak gluteus maksimus kası kullanılır. Bu kas da siyatik sinire karşı hassas davranmak gerekmektedir.. Enjeksiyon sırasında siyatik sinire verilecek bir harabiyet sonrası kalıcı sekeller bırakabilir. Mümkün oldukça enjeksiyon üst dışa uygulanır.

2)Intravenöz "IV" enjeksiyon damar içine uygulanır. Sıvı maddelerin doğrudan damar yolu aracılığıyla enjekte edilme yöntemidir. Genellikle işlem için  kollar kullanılır. ıntraket ya da branül kullanılır. Turnike yardımı ile damarların belirginleşmesi sağlanır. Steriliteye dikkat edilerek uygun bölgeye intraket uygun bir şekilde yerleştirilir. Sabitleyerek işlem tamamlanır. Hazırlanan ilaç yada sıvı dikkatli bir şekilde uygulanır.

3) Subcutan  ''SC'' enjeksiyon deri altı yağ tabakasına uygulanır. Uygulama alanı geniştir. Belirli tedavilerde kullanılır.(İnsülin, Heparin, Aşılar.. gibi). komplikasyon riski Intravenöz ve Intramüsküler işlemlere oranla daha azdır.Kullanılan alanlar; karın göbek çevresi, bacak ön yüzü, kolların dış yüzü, kalçada dış üst kadrandır.

4) Intradermal yada Intrakütan ''IC'' deri içine uygulanır. Tanı koyma aşamasında kullanılır. Alerji testleri bu yöntem ile uygulanır. Enjeksiyon o,1 ml - o,5 ml boyutlarında olmalıdır.










   Z tekniği ile enjeksiyon uygulaması;
Deri altı dokusu için aşırı derecede tahriş edici olan veya deri altını kalıcı şekilde boyayan demir gibi ilaçların intramüsküler enjeksiyonunda kullanılır. Doku üstte deriden kaydırma yapılır el değiştirmeden yada çekmeden diğer el ile enjektör dik açıyla girilerek mai enjekte edilir. Enjekte edildikten sonrasında enjektör çekilir ve dokuyu kaydıran el bırakılır. Kuru pamukla baskı uygulanır. İşlem süresince dokuyu kaydırmaya devam edilir, asla bırakılmamalıdır..